Desde os campos de refuxiados de Lesbos (III)

4 de febreiro

Máis da metade da xente vén en “familias”. Nunca as dividimos e imos completando os sitios por familias enteiras. Unha familia tiña que abandonar o barracón antes das dez e non  daban saído. Só quedaban eles. Asomeime á porta e vin un home, deitado no chan, entre as mantas aínda. Eran oito nenos, unha nena, tres mozas, dous homes, unha “avoa” e… un home novo, eivado; tiña as pernas ríxidas e levábano en cadeira de rodas. Viñan de Afganistán.

Adivíñanse diferenzas económicas entre familias. Estes semellaban pobres. Tiñan moita roupa a secar. Os nenos e a nena, coma todos nos campos: xogando ou querendo xogar. Tiñan bastante catarro e mocos. Despois foi poderosa a imaxe de ver saír aos dezaseis da familia, empurrando a cadeira, termando dela nunha costa pina que hai na saída, e perdéndose entre a xente. Así cruzaron na lancha. Así collerán o ferry. Así… Dous dos nenos choraron pois querían levar os triciclos. Démoslle caderniños con figuras para debuxar, pero non lles convenceu moito o troco.

En familia viaxan, creo eu, máis das tres cuartas partes da xente. Logo están algúns mozos que van sós ou con compañeiros. E tamén algúns homes de mediana idade. E algunhas mulleres novas que vexo con amigas ou irmás.

Sábado, contra ás once da noite. Chega unha familia siria: pai e nai como de sesenta, tres fillas ben vestidas e unha avoa, tamén en cadeira de rodas. Aspecto acomodado. De feito non sei como chegaron ao campo. Mentres as mulleres se acomodaban no barracón, o pai púxose a fumar cabo miña e ofreceume un cigarro. Xa non fumo, antes fumaba, pero deixeino pola saúde, díxenlle. Riu un anaco: O que nos está matando a nós son as bombas, díxome el.

 

6 De febreiro

Hoxe é sábado. Estarán a celebrar a Festa do Lume en Bergondo: un luxo de encontro que teño presente.

Como cheguei cedo do campo de Eftalou, aproveito para escribir. Cando estaba nacendo Sabela escoitábase bastante unha canción que dicía: cuando tu me dejaste, la ventanita del amor se me cerró. Sempre me pareceu bonita esa imaxe. Segundo o meu sentir, tamén é certo que moitas moitas veces, esa xaneliña ábrese, permanece aberta; por moitos motivos, aínda que sempre relacionados con algo que te enche todo. O caso é que eu debo tela aberta, pois sendo as cousas moitos días semellantes, sempre teño algo que dicir, que tirar para fóra. Hoxe entráronme tres cousas pola ventanita:

• Téñoo aínda máis dificil por ser muller, pero gustaríame acompañar en toda a súa viaxe, ata o punto de chegada, a algunha familia destas, que teñen dificultade física e que inician a súa andaina.

Comentábame así unha das tantas voluntarias encantadoras coas que compartes. É médica. Pero díxome que aquí está como voluntaria xeral. Alá traballa como especialista nun hospital. Polas noites en Moria non hai asistencia médica. Daquela, na súa quenda, colle o fonendo e o aparato da tensión e atende, se se presenta, algunha emerxencia. Antonte derivou a unha muller en ambulancia ao hospital.

Resoáronme moitas veces as súas palabras, o seu desexo. Unha persoa que está aquí nas súas vacacións, que fixo o esforzo de vir, instalarse e comezar axudar, pero á que toca o aguillón. Mal que ben, ata aquí chegaron: agora continúa o incerto e duro do seu éxodo. Ela quere ir tamén máis aló. Sublime.

• Antonte tocábame a quenda de doce da noite ata as oito da mañá no campo de Moria. Despois, ese mesmo día, volvía tocarme ás tres da tarde ata a unha da madrugada. Había pouca xente. Non se esperaban arribadas: mal tempo tanto no mar como en terra; había folga de ferrys; e a fronteira de Macedonia estaba pechada. Dixéronme os compas: hai sitio no campo; queda a durmir aquí agora pola maña ata que veña a xente da tarde.

Fíxeno. Deiteime as nove da mañá nunha liteira onde dorme a xente, cunhas mantas que collín limpas. Todo de ACNUR. Aínda que adormecín, estiven moito tempo meditando e agradecendo. Sentíame moi contento de estar durmindo alí, nese espazo agora baleiro, pero tantas noites ocupado por varias familias sirias, iraquís ou afgás. Moi feliz, moi irmán, un luxo.

Cantábame tamén o de omnia sunt communia, que temos anunciado ás veces e no que tanto creo, así como un lema que levan na camiseta unha xente dun pais nórdico: you are me.

• Hoxe tocoume preto da praia de Eftalou, a dez quilómetros de aquí. Fun cunha compañeira de Irlanda e outra de Cataluña. O campo estaba baleiro. As anteriores estiveran limpando a praia e deixáronnos un par de cúteres por se queríamos facer o mesmo. Eran as tres. Ía un vento frío, pero soportable, que ovellaba o mar. A visibilidade era tan boa que se vían os edificios na costa turca. Collemos bolsas de plástico e luvas e comezamos a camiñar. Ao principio pola estrada, por se tiñamos tempo de chegar ata o “cemiterio” de chalecos. Pero acabamos centrándonos en dúas praias a carón do campo. Foi un paseo moi agradable e podíamos levar unha conversa en inglés.

As praias son coídos, sen area. Non estaban moi sucias de cousa miúda, pero si de restos de desembarcos. Lanchas de goma e algunha de madeira, desfeitas.

Centrámonos nunha de goma e, sen máis, tiramos de cúteres e veña facela anacos, pois non a dabamos movido, pola area e pedras que tiña dentro.

Tiña o seu aquel esta situación tan nova: esnaquizar unha lancha de goma, na que terían viaxado unhas cincuenta persoas refuxiadas,(a saber por onde andarían agora! ) e que quedou abandonada ou afundida nunha praia fronte a Turquía. Fixemos a metade do choio, pois anoitecía.

Ás seis chegou o coche a recollernos. Comigo veu Siobhan, (cunha raia enriba do “a”), cuxa nai, que fala gaélico, sabe a diferenza de son se leva a raia ou se non). Cheguei á casa e a dona, que nunca nos fala, pero que ten detalles de nai, deixáranos na mesa da cociña un pratiño cuns anacos de doce de marmelo e outro con figos. Nós sempre deixamos a chave do piso posta na porta por fóra. Como ten que ser.

Tres imaxes. Non é todo, pero é algo.

Seguímonos falando.

Alfonso Mascuñada

 

INFORME SOBRE ACHEGAS SOLIDARIAS

Antes de marchar a Lesbos abrín unha conta en Caixa Rural para que quen quixese fixese achegas, que eu entregaría alí co mellor coñecemento que poidese ter. Ao regreso cancelarei a conta.

Amáis diso, algunha Comunidade e algunha xente entregárame diñeiro en efectivo, antes de abrir  eu a conta.

———————————-

RECOLLIDO:

Na conta aberta en C. Rural:   4.746 euros.

Recibido en man:                     4.502  euros

Xuntouse en TOTAL                 9.248 euros

 

ENTREGAS QUE FIXEN:

Starfish Foundation.………………………………………………1.500

The HopeCenterElpis…………………..……………………….1.000

Tea Tent Better Days for Moria..………………………        1.000

MaterialCampo refuxiadas de Idomeni e Pireo…          1.250

Campo de Refuxiadas Pikpa de Mitylene…………………1.500

The Bristol Skipchen.…………………………………………….1.000

Coexistentia and Comunication in Aegean………………….500

Dirty Girl  of Lesbos…………………………………………….   1.300

Gastos bancarios………………………………………………………98

Axuda viaxe volta Alfonso…………………………………………100

TOTAL…………………………………………………………………9.248

Nota da redacción: Estas crónicas foron escritas polo noso 
colaborador Alfonso Mascuñada durante a súa estancia como 
voluntario na illa de Lesbos. O campo de Moria e outros campos
que cita son os que, algo mais dun mes despois, e tras o vergoñento
acorto entre a UE e Turquía, son noticia nos medios, convertidos
desta volta en campos de concentración controlados pola policía,
previos á deportación dos refuxiados.