Aínda temos na memoria as crónicas de Alfonso Mascuñana desde a Illa de Lesbos, en plena crise dos refuxiados. Agora Alfonso tomou a decisión de marchar un tempiño a Nicaragua, onde se está a vivir unha situación crítica, acompañando na súa angueira a Ana Vila, amiga de sempre de Irimia. Desde alí vainos enviando estes anacos de vida e esperanza no medio da incerteza.
15 setembro. Primeiras impresións, primeiras conmocións
A situación aquí é moi mala. Daniel Ortega toma o país como se fose propio.A policía, os tres poderes, o funcionariado…todo é orteguista. Non están asasinando tanta xente como ata hai mes e medio, no que tiraban a matar nas marchas. Agora están a secuestrar selectivamente. E torturan. Cóntanse máis de 450 mortos en marchas, máis de 1.200 presos políticos e un número indeterminado de “desaparecidos”: bastante xente da que non se sabe se desaparecidos, fuxidos, exiliados, ocultos…
O presidente posúe moita información e agora vai selectivamente pola xente líder. Tamén bota fóra dos hospitais persoal que vai ás marchas. Estes días, a catro do hospital de Granada.
Amedrentar é unha arma do orteguismo: camionetas con paramilitares ou “policía nacional” co rostro tapado pasan patrullando polos barrios para impresionar e meterlle medo á xente. Do que era a Academia de Policía varias persoas novas fuxiron ao comprobaren no que querían convertelos: nin policía nacional, nin tan sequera policía sandinista; a policía é policía orteguista, garda pretoriana.
A propaganda circense do orteguismo é espectacular e potente. Seis canles de TV son del; obrigan decote a todas as emisoras a “poñerse en cadea”, retransmitir o que o presidente di.
A razón da violencia contra a violencia da razón
O funcionariado está obrigado a participar nas contra-marchas. “Dejen de marchar, por favor, decían, ya no aguantamos tener que salir seguido a contra manifestarnos”.
O movemento opositor é pacífico. O pobo Nica non quere violencia na súa rebelión. As cincocentas mil persoas que participaron na marcha do Día das Nais, o 30 de maio, podían ter arrasado Managua.
O orteguismo é experto na fraude electoral. A xente coñece ben determinadas fraudes utilizadas, como a do rato ou da urna preñada. Manexan e controlan o censo marabillosamente e manipulan o lugar de votación, segundo as familias, que, aínda que discutan sobre a situación, polo xeral, votan ao unísono. Parece que están preparando eleccións anticipadas, e preparándose para gañalas.
Síntome por veces abafado. Non polo temor, que non o sinto, se non por ese ambiente que producen a ditadura, a tiranía, as crises agudas, que fai que cando estás con xente afín (coa xente do barrio, é diferente), estás acotío comentando a situación, compartindo unha nova que tiveches, lendo ou quedando para mirar medios que che poidan dar unha versión non oficial, que algúns hai, por exemplo, “100% noticias” (TV por cable) ou “confidencial.com.ni” (revista). As conversas convértense, con fundamento, en monotemáticas, recaendo sempre en “cómo saldremos”, “qué será”. Aínda que haxa diferentes opinións, coincidimos en dúas cousas:
Unha: que non se sabe “qué será” (algúns falan da síndrome do ovo kinder, romper sen saber o que hai dentro).
Dúas: o que está a pasar, é dicir, a ditadura, a tiranía (mortes, feridos, detencións extraxudiciais, tortura…), ou se denuncia e combate ou se é cómplice del, non valen escusas.
17 setembro. Un cura de Masaya, parente de Sandino
Menudo trebón esta noite. Estamos no tempo, disque. Caía forte sobre as pranchas. Ese repique, enxordecedor por veces, contróloo (máis o menos), como a pitada da marcha atrás do chimpín nas obras de Palavea. Pero un trebón moi forte espertoume e por enriba comezaron tres pingueiras considerables. Ningunha na cama nin sobre libros. Estivemos media hora erguidos e logo seguín durmindo.
Baño matinal no patio coa auga embalsada da choiva no pío.
Onte pasei un día de asueto e paseo moi lindo. Recolléronnos Javier e Johanna contra as 12.00 h. Fomos a Pancasánpara recoller a dona Chilo e marchamos a Masaya.
Música a tope no Parque Central. Grupos de turbas en dúas rotondas da entrada. O Goberno trata de dar impresión de normalidade; e moito máis aquí, en Masaya, preto de Monimbó, que resistiu organizadamente os ataques armados do goberno en xullo, con máis de 15 mortos.
Nada de turistas nun lugar como Masaya, que sempre estaba a tope. Terrible a ausencia total de visitas ao país. Os postos no parque, baleiros. Xantamos nun comedor popular moi grande e seica coñecido, e tamén con pouca xente. Comín rico: gallopinto, lingua de res, verduriña e unha birra.
Despois de xantar fomos visitar un dos cregos máis valentes e comprometidos nos días máis negros de asedio á cidade. Diante da súa porta, recollía os feridos e no patio da súa casa improvisaron un hospital“…y hasta la morgue, pues aquí traían a los muertos. Uno de ellos, un muchacho de quince años que, en el suelo, le decía al policía “no me mate” y ahí le aventó un tiro en todo el pecho. Avisamos a la mamá, que vino, se puso en estado de shock, daba palmadas en la cara de su hijo y me decía “¡No me contesta!”. A otro chavalo también le hirieron en el pecho, pero libró porque la bala no le dio en el corazón…”
É o “padre Solórzano”. Deitaba unha tranquilidade e convicción serea que daba paz. É coñecido pola súa firmeza en opoñerse ás turbas, que ás veces plantan megafonía a tope diante da porta da súa igrexa durante as celebracións. É sobriño-neto de Sandino.
Ao pé do Mombacho
Despois fomos a Catarina, unha viliña colorista, con artesanías e unha impresionante vista sobre a lagoa de Apoyo (un cráter volcánico cheo de auga) ao pé do Mombacho.
Creo que foi o momento más gratificante que pasei desde que estou aquí: había moitísima xente do común, sentada contemplando a lagoa, facendo un paseo que hai polo cumio do mirador. Daba unha impresión de tranquilidade e de ganas de estar ben. Recordoume moito á xente gozando, en grupos, pacificamente, na praia.
Rematamos o día na casa de Javier e Johanna, ceando unha completa ensalada e mirando ás oito o programa do canal 12 (que non é de D.O.), o programa “Esta Semana” que dirixe o periodista Carlos F. Chamorro, fillo de Violeta, que foi director de Barricada. Puxeron un resumo dos primeiros cen días da resistencia, 16 abril-16 de xullo.
Rematou o día. Comezou a treboada, pero non houbo pingueiras. Leváronnos a casa a Ana e a min, tomei un iogur e unha macela.
Durmo moi ben; encántame levantarme antes das 6, afeitarme e bañarme no patio. Unha regalía amencer con sol, luz, cantos de paxaros e sen calor. Son as horas mellores do día.
Moitos bicos
Alfonso Mascuñana
Irimia 